Ho, cảm cúm là một bệnh thông thường trong cuộc sống hàng ngày của mỗi người. Khi bị ho có nhiều đờm, acetylcysteine là một thuốc thông dụng và được sử dụng phổ biến giúp đờm loãng ra để bệnh nhân dễ khạc, đồng thời phản xạ ho cũng tăng lên. Nhiều bệnh nhân không biết rõ cơ chế tác dụng của thuốc lại đi mua thêm thuốc giảm ho về sử dụng khiến cho các thuốc này đối kháng tác dụng của nhau.
Acetylcystein là một thuốc giúp điều trị ho – long đờm theo kiểu làm tan lớp đờm nhầy cho bệnh nhân dễ khạc đờm ra ngoài. Sau khi được hấp thu, acetylcysteine làm giảm độ quánh của đờm ở phổi bằng cách tham gia vào phản ứng sulfhydryl-disulfid, tác động lên giai đoạn gel của niêm dịch bằng cách tách đôi cầu nối disulfua trong mucoprotein và tạo thuận lợi để tống đờm ra ngoài bằng cách ho. Nhờ những tác dụng trên, acetylcysteine được dùng làm thuốc tiêu chất nhầy trong bệnh nhầy nhớt (xơ nang tuyến tụy), bệnh lý hô hấp có đờm nhầy quánh như trong bệnh viêm phế quản cấp và mạn, giúp làm sạch thường quy trong mở khí quản.
Khi dùng acetylcysteine, bệnh nhân sẽ ho nhiều hơn – đây là phản xạ của cơ thể giúp đờm đã bị loãng bị đánh bật ra khỏi đường hô hấp. Nếu không ho hoặc tần suất ho giảm đi thì đờm loãng bị ứ đọng trong phế quản, gây cản trở hô hấp, thậm chí phải can thiệp bằng cách hút đờm ra. Tuy nhiên, khi thấy tần suất ho tăng lên, có những bệnh nhân sẽ đi mua thêm thuốc giảm ho về sử dụng.
Một thuốc giảm ho khá thông dụng là dextromethorphan, giúp giảm ho bằng cách tác dụng lên trung tâm ho ở hành não. Khi thuốc này được sử dụng, đờm bị acetylcysteine làm loãng ra và đang cần được tống ra ngoài bị đọng lại trong các phế nang do dextromethorphan kìm hãm phản xạ ho, gây ảnh hưởng đến hô hấp và triệu chứng ho sẽ càng nặng hơn. Hai thuốc này có thể gây hậu quả nghiêm trọng hơn khi sử dụng ở trẻ nhỏ vì chúng còn chưa biết cách khạc đờm, khiến cho đờm bị tắc nghẽn trong phế quản, có thể gây nhiễm khuẩn nặng hơn.
Như vậy thì khi bệnh nhân mua thuốc khi bị ho có đờm, nếu bệnh nhân có mua acetylcysteine thì nhân viên nhà thuốc cũng nên cho bệnh nhân thêm thông tin về việc họ sẽ gặp tình trạng ho nhiều hơn để giúp khạc đờm ra ngoài dễ dàng, tránh việc sử dụng thêm những thuốc làm giảm ho khiến acetylcysteine mất tác dụng.