Tiêu chảy là một trong số những bệnh thường gặp ở trẻ em, căn bệnh này tưởng chừng không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng theo Tổ chức Y tế thế giới thì đây là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tử vong cho trẻ em ở các nước đang phát triển như Việt Nam. Do đó các bậc phụ huynh không được phép chủ quan, lơ là trong việc điều trị.
Mục lục
Tiêu chảy cấp là gì
Tiêu chảy được xác định khi đi ngoài phân lỏng bất thường ≥ 3 lần/ngày
Tuy vậy ở trẻ em do chức năng của đại tràng chưa ổn định nên có thể có một số trẻ khác thì đi ngoài từ 5-8 lần/ ngày, mỗi lần đi ra một ít phân, mềm hoặc hơi lỏng vẫn là bình thường. Vì vậy khi muốn xác định xem trẻ có bị tiêu chảy cần phải xem xét thêm các yếu tố sau ngoài số lần đi ỉa trong ngày đó là:
- Thay đổi độ đặc, rắn của phân và tăng lượng dịch trong phân
- Tăng số lần đi ngoài đột ngột
- Thay đổi màu sắc và tính chất phân như phân có nhày hoặc máu
Tiêu chảy có thể xảy ra cấp tính hoặc mãn tính. Nếu tiêu chảy giới hạn trong thời gian dưới 2 tuần là tiêu chảy cấp còn nếu kéo dài từ 2 tuần trở lên là tiêu chảy kéo dài.
Nguyên nhân gây tiêu chảy:
Virus
– Rotavirus: là nguyên nhân gây bệnh hàng đầu ở trẻ em (chiếm 20-40% ở nước nhiệt đới và 40-60% tại các nước ôn đới).
(chiếm 20-40% ở nước nhiệt đới và 40-60% tại các nước ôn đới)
– Virus khác: Adenovirus, Mocwalkvirus, Coronavirus, Picornavirus
Vi khuẩn
- E. coli: là vi khuẩn gây bệnh hàng đầu ở VN, ~ 25%
- Shigella: chiếm tỷ lệ từ 3,8-12,7%
- Campylobacter jejuni: chiếm tỷ lệ 7-10%
- Salmonella: chiếm tỷ lệ thấp từ 0,8-1,3%
- Vibrio cholerae (tả): thường gây thành dịch lớn rất nguy hiểm
Ký sinh trùng
- Entamoeba histolytica: là tác nhân chủ yếu gây bệnh lỵ a míp.
- Ngoài ra còn có Giardialamblia và Crypto sporidium.
Biểu hiện lâm sàng và biến chứng
Điều trị tiêu chảy cấp đúng cách
Bù nước tốt nhất là uống Oresol (ORS). Hiện nay có nhiều loại gói và viên Oresol khác nhau. Có loại pha trong 200ml, có loại pha trong 250 ml, có loại pha trong 1lít nước. Có loại có mùi vị cam hoặc mùi nước dừa cho trẻ dễ uống v.v…Vì vậy cần phải chuẩn bị dụng cụ đong nước cho phù hợp với các hướng dẫn ghi trên gói Oresol. Rửa tay trước khi pha Oresol và sử dụng các dụng cụ sạch để đựng. Dung dịch Oresol đã pha chỉ dùng trong 24 giờ
Trẻ em ở mọi lứa tuổi đều mắc phải căn bệnh này một vài lần. Khi đã sử dụng cách trị tiêu chảy cho trẻ tại nhà mà tình trạng bệnh không đỡ, hoặc trẻ có các biểu hiện bất thường nên đưa trẻ tới các cơ sở y tế để có thể xử trí kịp thời, tránh dẫn tới các biến chứng nguy hiểm cho trẻ.