Acetaminophen là loại thuốc giảm đau phổ biến và thường được ưa chuộng do ít tác dụng phụ hơn so với NSAIDs. Thế nhưng thuốc có thể tương tác bất lợi khi dùng cùng một số loại thuốc. Theo thống kê có đến 18% bệnh nhân dùng warfarin (thuốc chống đông máu) cùng với acetaminophen mà không nhận được cảnh báo về tương tác tiềm ẩn giữa hai loại thuốc này.
Warfarin là thuốc chống đông máu (thuốc làm loãng máu). Thuốc làm giảm sự hình thành các cục máu đông. Warfarin được dùng để ngăn ngừa các cơn nhồi máu tim, đột quỵ và huyết khối trong tĩnh mạch, động mạch. Theo các chuyên gia khuyến cáo thì việc sử dụng warfarin đang tăng lên nhanh chóng trong những năm gần đây do tình trạng các bệnh phải sử dụng thuốc chống đông ngày càng tăng. Chính vì vậy mà tương tác giữa thuốc chống đông warfarin với các thuốc sử dụng khác đang rất được quan tâm. Hàng năm có hơn 30 triệu đơn thuốc warfarin đã được kê đơn và sử dụng.
Acetaminophen hay paracetamol, thường được sử dụng cho tác dụng giảm đau và hạ sốt. Acetaminophen được sử dụng nhiều và được ưa chuộng hơn NSAIDs do ít tác dụng phụ hơn.
Tiềm ẩn nguy hiểm khi dùng cùng lúc acetaminophen và warfarin
Mặc dù các báo cáo về sự tương tác giữa acetaminophen và warfarin còn rất thưa thớt và thường có cỡ mẫu nhỏ nhưng gần đây đã xuất hiện trường hợp bệnh nhân dùng warfarin bị xuất huyết sau khi uống acetaminophen liều từ 1 đến 4 gram acetaminophen mỗi ngày trong khoảng từ 4 – 10 ngày. Các trường hợp chảy máu bao gồm xuất huyết nướu, tiểu máu, máu tụ sau phúc mạc và xuất huyết tiêu hóa.
Một khía cạnh rắc rối của sự tương tác này là sự phổ biến của acetaminophen. Một nghiên cứu đã xác định rằng 18,5% số lượng lớn bệnh nhân dùng warfarin cũng sử dụng các sản phẩm có chứa acetaminophen. Sự hiện diện của acetaminophen trong chế độ dùng thuốc của bệnh nhân có thể bị bỏ qua một cách vô ý vì thuốc có mặt trong nhiều sản phẩm kê đơn và không kê đơn.
Một số cơ chế đã được đề xuất để giải thích cho sự tương tác giữa acetaminophen và warfarin. Chất chuyển hóa độc hại, N-acetyl-p-benzoquinone-imine (NAPQI), kết quả của quá trình chuyển hóa acetaminophen bằng CYP2E1, có thể nhanh chóng liên hợp với glutathione trong gan. NAPQI có thể phá vỡ carboxylase phụ thuộc vitamin K và vitamin K-epoxide reductase (VKOR), do đó ức chế chu kỳ vitamin K ở nhiều điểm. Các cơ chế khác có thể bao gồm sản xuất peroxynitrite và không hoạt hóa VKOR sau đó, cũng như sự ức chế cạnh tranh của sự chuyển hóa warfarin bằng acetaminophen qua các enzym CYP.
Mặc dù bằng chứng về sự tương tác giữa acetaminophen và warfarin vẫn còn hạn chế, nhưng các chuyên gia dược lâm sàng đều khuyến cáo cần quản lý và theo dõi bệnh nhân khi dùng cả hai loại thuốc này. Đồng thời cần theo dõi INR nhiều hơn nếu một bệnh nhân đã sử dụng một liều warfarin bắt đầu dùng acetaminophen.
Nguồn Sức khỏe Đời sống